Słowa kluczowe
education
people with disabilities
rehabilitation
technological development
labour market praca zawodowa
kształcenie
osoby z niepełnosprawnościami
rehablitacja
rozwój technologiczny
rynek pracy
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie procesu zdobywania wybranego zawodu oraz dalszej pracy zawodowej wśród osób z niepełnosprawnościami w różnym wieku. Dokonano krótkiego przeglądu definicji wartości pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Uwzględniono aktywność zawodową jako sprzyjający proces rehabilitacji. Publikacja skupia się m.in. na dostępnych formach kształcenia zawodowego specjalnego w Polsce, sytuacji zatrudnienia grupy osób z niepełnosprawnościami w Polsce i w Europie. Autorki opisują proces nauki uwzględniając obowiązujące rozporządzenia i prawa osób o specjalnych potrzebach. Podkreślają, że równie istotnym i trudnym elementem jest wejście na rynek pracy i utrzymanie aktywności zawodowej, która skutkuje niezależnością finansową oraz możliwością rozwoju grupy pracowników z różnymi niepełnosprawnościami. Ponadto autorki scharakteryzowały dwa podstawowe modele zatrudnienia osób z niepełnosprawnością na rynku pracy, zatrudnienie na specjalnych warunkach oraz zatrudnienie na otwartym rynku pracy. Stworzone warunki pomagają osobom z niepełnosprawnością w podjęciu pracy pomimo odczuwanych ograniczeń.
Bibliografia
Całek, G., Niedbalski, J., Racław, M., Sałkowska, M., Sztobryn-Giercuszkiewicz, J., Żuchowska-Skiba, D. (2024). Osoba z niepełnosprawnościami na rynku pracy w obliczu wyzwań współczesnego świata. W: G. Całek, J. Niedbalski, M. Racław, M. Sałkowska, J. Sztobryn-Giercuszkiewicz, D. Żuchowska-Skiba (red.), Niepełnosprawność i praca: Wymiary, konteksty, perspektywy, Monografie Sekcji Socjologii Niepełnosprawności (s. 7-21). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Gąciarz, B., Rudnicki, S., Żuchowska-Skiba, D. (2015). Polscy niepełnosprawni. Pomiędzy deklaracjami a realiami. Kraków: Wydawnictwa AGH.
Jaglarz, E. (2017) Praca i jej znaczenie dla osób z niepełnosprawnością. Prawny i społeczny wymiar funkcjonowania zawodowego osób z niepełnosprawnością. Studia Socialia Cracoviensia 9, 2(17), 181–196.
Kamusińska, E. (2008). Znaczenie kompleksowej rehabilitacji w integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. Studia Medyczne, 9, 83-86.
Kryńska, E. (2013). Analiza sytuacji osób niepełnosprawnych w Polsce i Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Piasecki, M. (2001). Telepraca osób niepełnosprawnych w społeczeństwie informacyjnym. Telekomunikacja i techniki informacyjne, 2, 61-78.
Piocha, S., Nadolna, E. (2009). Zatrudnienie osób niepełnosprawnych jako forma rehabilitacji zawodowej. Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych, 1(13), 127-140.
Sosnowska, J. (2011). Znaczenie podjęcia aktywności zawodowej w życiu osoby niepełnosprawnej. Studia Gdańskie. Wizje i Rzeczywistość, VIII, 260-269
Stolarczyk, P. (2021) Aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnościami w województwie mazowieckim. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Śleboda, R. (2012). Kierunek i poziom wykształcenia oraz aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnością. Niepełnosprawność–zagadnienia, problemy, rozwiązania, 2(3), 107-130.
NETOGRAFIA
UNIC, Definicja niepełnosprawności. Pobrano dnia 2 stycznia 2025 roku z http://www.unic.un.org.pl/niepelnosprawnosc/definicja.php,www.unic.un.org.pl/niepelnosprawnosc/definicja.php.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej