Słowa kluczowe
stopnie niepełnosprawności
funkcjonowanie
polski system edukacji
segregacja
inkluzyjne kształcenie intellectual disability
degrees of disability
functioning
Polish education system
segregation
inclusive education
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł przedstawia kompleksowe informacje dotyczące wszystkich etapów edukacji uczniów z różnym stopniem niepełnosprawności intelektualnej w polskim systemie edukacji, przy uwzględnieniu odpowiednich aktów prawnych regulujących omawiane zagadnienia. Na początku przedstawione zostały zgeneralizowane cechy funkcjonowania każdego stopnia niepełnosprawności, zestawione w sposób tabelaryczny. Zabieg ten poczyniony został w celu wprowadzenie w temat oraz ułatwienie zrozumienia kolejnych aspektów. Artykuł zawiera również sekcję poświęconą inkluzyjnemu oraz segregacyjnemu kształceniu dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, wraz z analizą sposobu postrzegania tych dwóch form edukacji przez różne państwa na świecie. Poprzez analizę różnych aspektów edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, artykuł może stanowić wartościowy wkład w zrozumienie i poprawę jakości procesu nauczania oraz zapewnienia równych szans edukacyjnych dla wszystkich uczniów.
Bibliografia
Bełza, M. (2015). Systemy edukacji osób umiarkowanie i znacznie oraz głęboko niepełnosprawnych intelektualnie (na przykładzie rozwiązań w Anglii, Republice Czeskiej i Polsce). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Chrzanowska, I. (2014). Nauczanie inkluzyje w doświadczeniach polskich – podstawy prawne i społeczne uwarunkowania. Studia edukacyjne, 30, 109-117.
Domarecka-Malinowska, E. (2005). Edukacja osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu głębokim – próba oceny dokonań pedagogicznych. Szkoła Specjalna, 2, 93–101.
Głodkowska, J. (2010). Model kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – rożnice nie mogą dzielić. Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały szkoleniowe, cz, 1.
Krawczyk, T. (2017). Dlaczego jestem “inny”? – przyczyny występowania niepełnosprawności intelektualnej. W: P. Domżał, M. Gitling, I. Wojaczek (red.), Socjologiczno-pedagogiczne aspekty niepełnosprawności. T. 4: wybrane problemy i kwestie społeczne (82- 97). Racibórz: Wydawnictwo Polska Edukacja.
Kubicki, P. (2016). Między włączaniem, a segregacją – szkoły w Polsce wobec uczniów z niepełnosprawnościami. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 22, 107-118.
Stelter, Ż. (2006). Charakterystyka niepełnosprawności intelektualnej. Zagadnienia szczegółowe. W: „Dobry Start” – szkolenia dla usługodawców osób niepełnosprawnych.
Rafał-Łuniewska, J., (b.d.). Wskazania do pracy z uczniem z niepełnosprawnością w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym i głębokim. www.ore.edu.pl (dostęp z dnia 23.02.2024).
Wysocka, M. (2023). Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze to nie to samo, co zajęcia rewalidacyjne. Portal ePedagogika. https://epedagogika.pl/ksztalcenie-i-wychowanie/zajecia-rewalidacyjnowychowawcze-to-nie-to-samo-co-zajecia-rewalidacyjne-5207.html (dostęp z dnia 23.02.2024).
Akty prawne
Ustawa o prawie oświatowym Dz. U. z 2016 r. poz. 59
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły i stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizacji zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz.U. z 2013 r. poz. 529 ze zm.)