Słowa kluczowe
metody terapeutyczne
wiek przedszkolny
skuteczność Autism Spectrum Disorder (ASD)
therapeutic methods
preschool age
effectiveness
Jak cytować
Abstrakt
Dobór odpowiedniej metody terapeutycznej w pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu jest bardzo istotny, ponieważ w znacznym stopniu warunkuje on skuteczność całego procesu terapeutycznego. Głównym celem przeprowadzonych badań naukowych było poznanie doświadczeń terapeutów w zakresie doboru i skuteczności stosowanych przez nich metod terapeutycznych w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym ze spektrum autyzmu. Badania zostały przeprowadzone w oparciu o strategię jakościową, a dane były zbierane za pomocą otwartego wywiadu, pogłębionego, skoncentrowanego na problemie. Metody pracy nie są uniwersalne i należy je dobierać ze względu na specyfikę funkcjonowania danego dziecka. Szczególną uwagę zwracając na jego predyspozycje, aktualne potrzeby, ale i trudności. Duże znaczenie ma również cel, jaki terapeuta planuje uzyskać w trakcie oddziaływań wspierających oraz konkretna sfera funkcjonowania z jaką się to wiąże. Wykorzystywanie różnorodnych metod, dobieranych ze względu na indywidualne potrzeby dziecka oraz z uwzględnieniem harmonijnego rozwoju poszczególnych sfer funkcjonowania, umożliwia kompleksowe wsparcie dzieci ze spektrum autyzmu w wieku przedszkolnym.
Bibliografia
Boczkowski, A. (2018). Badania ilościowe i jakościowe w socjologii. Między separacją epistemologiczną a praktyczną komplementarnością. Roczniki Nauk Społecznych, 46(4), 63-80.
Bombińska-Domżał, A. (2019). Zaburzenia ze spektrum autyzmu–analiza różnic i podobieństw głównych nurtów terapeutycznych behawioralnego, poznawczego i neurorozwojowego w praktyce edukacyjne. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Paedagogica, 12, 5-20.
Kawa R. (2011). Integracja podejść oraz technik terapeutycznych w pracy z dziećmi z autyzmem. Psychologia Rozwojowa, 16(3), 51–60.
Korporowicz, M. (2018). Z doświadczeń w pracy z dziećmi z dysfunkcjami rozwojowymi przejawiającymi zachowania agresywne i autoagresywne. Psychologia wychowawcza, 56(14), 273–282.
Kozłowski J. (2003). Zastosowanie teorii uczenia w terapii małych dzieci z autyzmem na przykładzie projektu wczesnej interwencji O.I. Lovaasa. W: E. Pisula, D. Danielewicz (red.), Terapia i edukacja osób z autyzmem. Wybrane zagadnienia (s. 49-74). Warszawa: Wydawnictwo APS.
Kupisiewicz, M. (2013). Słownik Pedagogiki Specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Miński, R. (2017). Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(3), 30–51. https://doi.org/10.18778/1733-8069.13.3.02
Pilch, T. (1998). Zasady badań pedagogicznych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Pilch, T., Bauman, T. (2010). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Pisula, E. (2010). Małe dziecko z autyzmem. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
Pisula, E. (2012). Diagnoza i terapia dzieci z autyzmem. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Pisula, E. (2012). Od badań mózgu do praktyki psychologicznej. Autyzm. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
Pisula, E. (2020). Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Pomorska, K. (2015). Wybrane zagadnienia dotyczące metod i narzędzi używanych w skutecznej terapii autyzmu. W: D. Opozda, M. L. Opiela, D. Bis, E. Świdrak (red.), Rodzina miejscem integralnego rozwoju i wychowania (s. 321-333). Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Schenk, A., Hellingman, C. (2008). Strategia postępowania z dziećmi z autyzmem. Kraków: Wydawnictwo Krajowe Towarzystwo Autyzmu.
Serwa, J. (2022). Komunikacja alternatywna i wspomagająca w procesie terapeutycznym młodzieży ze sprzężoną niepełnosprawnością – studium przypadku. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 34, 39 – 55.
Szeler, K. (2007). Wybrane metody terapii osób dotkniętych autyzmem w świetle literatury. Paedagogia Christiana, 20(2), 113-127.
Wiśniowska, M. (2021). Wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik dla rodziców i terapeutów. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Wolska-Długosz, M. (2007). Terapia pedagogiczna. W T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (t. VI) (s. 645-648). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Yates, K. (2009). Diagnostyka autyzmu (E. Szczęsny, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo PWN.
NETOGRAFIA
World Health Organization. (2019). International classification of diseases for mortality and morbidity statistics (11. Wyd.). Pobrano z https://icd.who.int/
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej