Słowa kluczowe
music
autism spectrum
sound therapy
senses muzykoterapia
muzyka
spektrum autyzmu
terapia dźwiękiem
zmysły
Jak cytować
Abstrakt
Muzyka odgrywa istotną rolę w rozwoju człowieka, wpływając na jego funkcjonowanie emocjonalne, poznawcze i społeczne. W szczególności może stanowić skuteczne narzędzie terapeutyczne dla dzieci w spektrum autyzmu, które często mają trudności w komunikacji i interakcjach społecznych. Celem artykułu jest analiza wpływu muzykoterapii na rozwój dzieci autystycznych oraz omówienie różnych metod terapeutycznych, takich jak Mobilna Rekreacja Muzyczna czy teoria umuzykalniania E.E. Gordona. Wskazano, że muzyka oddziałuje na układ nerwowy, redukując lęk i napięcie, a także wspiera rozwój umiejętności językowych, koordynacji ruchowej oraz integracji sensorycznej. Szczególne znaczenie przypisano rytmowi, który ułatwia organizację bodźców i wprowadza strukturę wspierającą proces terapeutyczny. Artykuł podkreśla, że muzykoterapia może być skutecznym uzupełnieniem innych metod terapeutycznych, poprawiając jakość życia dzieci ze spektrum autyzmu.
Bibliografia
American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th ed.). American Psychiatric Publishing, Inc. https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596
Berger, D. S. (2023). Dzieciaki, muzyka i spektrum autyzmu. Jak wykorzystać terapeutyczną moc dźwięków. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Berger, D., S. (2002). Music Therap, Sensory Integration and the Autistic Child. London: Jessica Kingsley Publishers.
Hanser, S. B. (1999). The New Music Therapist’s Handbook. Boston: Berklee Pressagement.
Jutrzyna, E. (2005). Terapie wspomagające rozwój osób z autyzmem. W: J.J. Błeszyński (red), Dziecko autystyczne w kręgu muzyki (s. 57-82). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Knapik-Szweda, S. (2016). Muzyczne zdolności dzieci autystycznych jako przejaw ekspresji ujawniającej się podczas procesu muzykoterapeutycznego – studium przypadku. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 9(32/2), 51-70.
Minaczkiewicz, E.M. (2014). Muzyka i muzykowanie w pokonywaniu trudności komunikacyjnych i językowych u dzieci z diagnozą autyzmu. Logopedia Silesiana, 3, 192-209.
Robarts, J. (2009). Supporting the development of mindfulness and meaning: Clinical pathways in music therapy with a sexually abused child. W: S. Malloch, C. Trevarthen (red.), Communicative musicality: Exploring the basis of human companionship (s. 377–400). Oxford: Oxford University Press.
Sarapa, K.B., Katusić, A. (2011). Zastosowanie muzykoterapii u dzieci z autyzmem. Terapia przez Sztukę, 1(3), 12-17.
Seta, R., Seta, E. (2005). Terapie wspomagające rozwój osób z autyzmem. W: J.J. Błeszyński (red), Muzykoterapia w pracy z dzieckiem autystycznym (s. 83- 104). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Wigram, T., Elefant, C. (2009). Therapeutic dialogues in music: Nurturing musicality of communication in children with autistic spectrum disorder and Rett syndrome. Malloch, S., Trevarthen, C. (ed) Comunicative Musicality (p. 423-448). Oxford: Oxford University Press.
Zieja, E. (2016). Muzykoterapia w pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu. W: L. Kataryńczuk-Mania (red.), Dziecko/uczeń - edukacja artystyczna - terapia (s. 309-323). Zielona Góra – Skarbona: Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kameralistów.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej