Abstrakt
Niepełnosprawność ruchowa stanowi istotne wyzwanie zdrowotne i społeczne, a sport odgrywa kluczową rolę w rehabilitacji i integracji osób z ograniczeniami motorycznymi. Sport adaptacyjny nie tylko poprawia sprawność fizyczną, ale także wspiera zdrowie psychiczne, wzmacnia poczucie własnej wartości oraz ułatwia reintegrację społeczną. Artykuł omawia historię sportu osób z niepełnosprawnościami, jego znaczenie w rehabilitacji oraz źródła finansowania, podkreślając rolę instytucji takich jak Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski i Polski Komitet Paraolimpijski. Zwrócono również uwagę na uprzedzenia i stereotypy, które utrudniają rozwój sportu osób z niepełnosprawnościami, a także na bariery infrastrukturalne i niedostateczną reprezentację w mediach. Przedstawione analizy wskazują na konieczność większego wsparcia finansowego, lepszego dostosowania obiektów sportowych oraz zmian w społecznej percepcji sportowców z niepełnosprawnościami, aby zapewnić im pełnoprawny udział w rywalizacji sportowej i poprawić jakość ich życia.
Bibliografia
Gerc, K., Pawłowski, L., Sikorska, I. (2017). Sportowcy z niepełnosprawnością: aspekty psychologiczne i społeczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM
Kaźmierska, K. (2004). Wywiad narracyjny jako jedna z metod w badaniach biograficznych. Przegląd Socjologiczny, 53(1), 71-96.
Klukowski, K., Lewicki, R. (2007). Sport osób niepełnosprawnych. Kraków: Medicina Sportiva.
Koper, M., Tasiemski, T. (2013). Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie. Poznań: Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu.
Kosmol, A., Molik, B., Morgulec-Adamowicz N. (2022). Sport Niepełnosprawnych dla fizjoterapeutów i trenerów zajęciowych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Kowalik, S. (2009) Kultura fizyczna osób z niepełnosprawnością. Dostosowana aktywność ruchowa. Gdańsk: GWP.
Łagowska-Cebula, M. (2016). Problemy osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Łuszczyńska, A. (2011). Psychologia sportu i aktywności fizycznej, zagadnienia kliniczne. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Makaro, J. (2013). Bariery w komunikowaniu międzykulturowym między osobami sprawnymi i osobami z niepełnosprawnością. Uniwersytet Wrocławski.
Niedbalski, J. (2016). Aktywizowanie przez sport jako sposób inkluzji oraz integracji społecznej osób niepełnosprawnych. Uniwersytet Łódzki.
Otrębski, W. (1997). Szansa na społeczną akceptację. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Wilk, R., Zieliński, J. (2023). Sport osób z niepełnosprawnością ruchową w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Zamorska, B. (2021). Ku inkluzji społeczno- kulturowej w szkole (rozdział VIII). Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Zieliński, J. (2023). Resocjalizacyjne konteksty aktywności fizycznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
NETOGRAFIA
Winncare Blog (2023). Sport bez barier – jak aktywność fizyczna wpływa na jakość życia osób niepełnosprawnych. Pobrano dnia 11 marca 2025 roku z https://winncare.pl/akademia/porady/sport-bez-barier-jak-aktywnosc-fizyczna-wplywa-na-jakosc-zycia-osob-niepelnosprawnych/

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej