Abstrakt
Postrzeganie osób z niepełnosprawnością w dzisiejszych czasach jest zróżnicowane. Mimo przysługujących im praw, podobnego funkcjonowania w wielu sferach, często ludzie nie patrzą na nich tak samo, jak na osoby bez dysfunkcji. Bardzo niekorzystne dla wizerunku osób z niepełnosprawnością jest ciągłe powtarzanie istniejących w społeczeństwie stereotypów i mitów na temat niepełnosprawności. Celem przeprowadzonych badań było przeanalizowanie, czy istnieją istotne różnice między studiowanym kierunkiem oraz płcią osób badanych, a poziomem dystansu społecznego wobec osób z różnymi niepełnosprawnościami: ruchową, sensoryczną, intelektualną, autyzmem czy Zespołem Downa. W badaniach wykorzystano Skalę Dystansu Społecznego Bogardusa. W badaniu udział wzięło 40 osób studiujących informatykę i 40 osób studiujących psychologię, w tym kobiety i mężczyźni. Wyniki badania ujawniły pewne różnice w odpowiedziach poszczególnych grup oraz potwierdziły założone problemy badawcze.
Bibliografia
Boczek, M. (2021). Ochrona prawna osób niepełnosprawnych w Polsce w zarysie. EUNOMIA – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development, 1(100), 11–23.
Chowaniec-Rylke, A. (2016). Czy da się wyleczyć zespół Downa? Odnajdywanie sprawczości w systemie biomedycznym przez rodziców osób z zespołem Downa. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2(25), 93–110.
Czyż, A. (2022). Dystans społeczny wobec osób z zaburzeniami komunikacji na tle spektrum autyzmu i uszkodzeniami słuchu. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 45/46, 113–122.
Domagała-Zyśk, E. (2013). Wielojęzyczni. Studenci niesłyszący i słabosłyszący
w procesie uczenia się i nauczania języków obcych. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Dykcik, W. (2009). Interkulturowe i makrospołeczne konteksty stereotypów
w działalności praktycznej z osobami niepełnosprawnymi. Niepełnosprawność: półrocznik naukowy, 1, 25–57.
Gajdzica, Z. (2012). Dystans społeczny wobec osób z upośledzeniem umysłowym jako czynnik determinujący ich marginalizację. Chowanna, 1(38), 83–92.
Gerc, K., Jurek, M. (2017). Rozwój zaburzony czy odmienny – próba analizy pojęciowej w odniesieniu do stanów ze spektrum autyzmu. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 10(1), 189–207. https://doi.org/10.24917/20845596.10.12
Giełda, M. (2015). Pojęcie niepełnosprawności. W: M. Giełda, R. Raszewska-Skałecka (red.), Prawno-administracyjne aspekty sytuacji osób niepełnosprawnych w Polsce,
(s. 17–32). Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kanar, M. (2021). Postawy studentów wobec osób z niepełnosprawnością ruchową oraz osób z niepełnosprawnością intelektualną. Ogrody Nauk i Sztuk, 11, 127–138. https://doi.org/10.15503/onis2021.127.138
Kossewska, J. (2003). Społeczeństwo wobec osób niepełnosprawnych – postawy i ich determinanty. Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 14, 39-59.
Kuta, T., Adamek, D. (2016). Włączenie społeczne osób z niepełnosprawnością intelektualną. Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne, 1(20), 215–223.
Leśniak, K. (2020). Społeczne postrzeganie osób z niepełnosprawnością intelektualną. Państwo i Społeczeństwo, 20(1), 27–38. https://doi.org/10.34697/2451-0858-pis-2020-1-002
Loska, M. (2008). Niepełnosprawność ruchowa i jej konsekwencje dla rozwoju dziecka. W: D. Gorajewska (red.), Wsparcie dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie i szkole (s. 81–91). Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
Michalczyk, A., Masłowska, M. (2018). Społeczna percepcja niepełnosprawności
w opinii matek dzieci niepełnosprawnych. Przegląd Pedagogiczny, 1, 168–182.
Odoj, G. (2015). Problemy integracji społecznej osób niepełnosprawnych intelektualnie. W: E. Górnikowska-Zwolak, W. Walkowska (red.), Dzieło Lucyny Frąckiewicz inspiracją dla współczesnej polityki społecznej (s. 199–212). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Otrębski, W., Mariańczyk, K., Dusza-Przybylińska, R. (2012). Nietypowa aktywność osób
z niepełnosprawnością umysłową jako czynnik zmieniający ich postrzeganie oraz postawy społeczne wobec nich. W: M. Parchomiuk, B. Szabała (red.), Dystans społeczny wobec osób z niepełnosprawnością jako problem pedagogiki specjalnej. Tom I. Przyczyny-Konsekwencje-Przeciwdziałanie (s. 201–219). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Pawelczak, K. (2021). Niepełnosprawność intelektualna – w stronę modyfikacji kontekstów teoretycznych. Szkoła Specjalna, 5, 347–359. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.6295
Skalny, M. (2017). Stereotypy myślowe i uprzedzenia dotyczące osób niesłyszących. Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych, 70, 127–140.
Sztop-Rutkowska, K., Kiszkiel, Ł., Mejsak, R. (2013). Dystans społeczny jako element postawy wobec grup obcych w środowisku lokalnym na przykładzie mieszkańców Białegostoku. Pogranicze. Studia Społeczne, 22, 139–156.
Walter, N. (2011). Tyflointernet – niewidomi w globalnej wiosce. Neodidagmata, 31/32, 127–135.
Wolińska, J. (2015). Percepcja społeczna, stereotyp niepełnosprawności – perspektywa aktora i obserwatora. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia, 28(1), 45-66. http://dx.doi.org/10.17951/j.2015.28.1.45
Zakrzewska-Manterys, E. (2021). Osoby z niepełnosprawnością intelektualną na tle innych rodzajów niepełnosprawności. Polityka Społeczna, 571(10), 23-28. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.5573
Zasępa, E. (2008). Psychospołeczne funkcjonowanie osób z zespołem Downa. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej