Wybrane zaburzenia psychiczne u osób z niepełnosprawnością intelektualną

1/2024, , , , ,

Wybrane zaburzenia psychiczne u osób z niepełnosprawnością intelektualną

Selected mental disorders in people with intellectual disabilities

Marta Grochowska
ORCID: 0009-0005-2286-5667
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Julia Kałuża
ORCID: 0009-0008-3495-1046
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Abstrakt:

Niepełnosprawność intelektualna stanowi znaczące wyzwanie w obszarze zdrowia psychicznego, szczególnie gdy jest powiązana z towarzyszącymi jej zaburzeniami psychicznymi. Niniejsza publikacja przedstawia wybrane problemy zdrowia psychicznego, z którymi mogą zmagać się osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Skupia się na wprowadzeniu terminologii dotyczącej depresji, zaburzeń lękowych, schizofrenii i padaczki oraz na tym, w jaki sposób te zaburzenia psychiczne wpływają na osoby z niepełnosprawnościami intelektualnymi. Przedstawia objawy występujące u osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi, które mogą się nieco różnić, niż te doświadczane przez osoby w pełni sprawne. Objawy zależą od stopnia niepełnosprawności. Proces diagnozy nie zawsze jest łatwy. Osoby żyjące z niepełnosprawnościami intelektualnymi i problemami zdrowia psychicznego mogą być bardziej narażone na stres i trudności. Dlatego ważne jest zasięgnięcie wiedzy
i świadomości w tym temacie oraz bycie empatycznym w stosunku do osób zmagających się z trudnościami.

Słowa kluczowe: zaburzenia psychiczne, niepełnosprawność intelektualna, objawy

Abstract:

Intellectual disability represents a significant challenge in the realm of mental health, particularly when compounded by co-occurring mental health issues. This publication presents chosen mental issues that can affect people with intellectual disabilities. It is focused on introducing terminology of depression, anxiety disorders, schizophrenia and epilepsy and how these mental disorders affect intellectually disabled people. It presents symptoms which people with intellectual disabilities may experience. They are a little bit different that fully functional people manifest. Symptoms depend on the disability level. The diagnosis process is not always easy. People living with intellectual disabilities and mental issues at the same time can be more exposed to stress and difficulties. That is why it is important to raise awareness to that topic and be empathetic towars people who are struggling.

Key words: intellectual disabilities, mental issues, symptoms

Propozycja cytowania:
Grochowska, M., Kałuża, J. (2024). Wybrane zaburzenia psychiczne u osób z niepełnosprawnością intelektualną. Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej, 17, 50-64.

POBIERZ PDF

 Bibliografia:

  • Bobińska, K., Gałecki, P. (2010). Zaburzenia psychiczne u osób upośledzonych umysłowo. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
  • Cooper, S.A., Holland, A.J. (2010). Otępienie i zły stan zdrowia psychicznego u starszych osób niepełnosprawnych intelektualnie. W: N. Bouras, G. Holt (red.), Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie. (s. 168-183). Wrocław: Edra Urban & Partner.
  • Deb, S. (2010). Zdrowie psychiczne a padaczka u dorosłych osób niepełnosprawnych intelektualnie. W: N. Bouras, G. Holt (red.), Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie. (s. 261-272). Wrocław: Edra Urban & Partner.
  • Dębska, A., Zawadzka, A., Uniejewska, S., Słoma, D. (2020). Psychopathology of mental and behavioral disorders in people with intellectual disability. Journal of Education, Health and Sport, 10(9), 422–430. https://doi.org/10.12775/JEHS.2020.10.09.050
  • Gurda, B., Malendowicz-Major, B., Steinborn, B. (2019). Zaburzenia ze spektrum autyzmu i padaczka. Neurologia Dziecięca, 28(57), 11-14. https://doi.org/10.20966/chn.2019.57.445
  • Jędrzejczak, J. (2012). Padaczka stare i nowe wyzwania. Postępy Nauk Medycznych, 1(25), 45-50.
  • Lennox, N. (2010). Wzajemne zależności pomiędzy stanem somatycznym i zaburzeniami psychicznymi u osób niepełnosprawnych intelektualnie. W: N. Bouras, G. Holt (red.), Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie. (s. 84-94). Wrocław: Edra Urban & Partner
  • Majewicz, P., Sikorski, J. (2022). Uczeń z zaburzeniami psychicznymi. Wybrane zagadnienia wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.
  • Orzeł, M. (2013). Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania
    u osób upośledzonych umysłowo. Zeszyty naukowe WSSP, 16, 79-99.
  • Potempowski, A., Ratajczak, A., Ratajczak, M. (2015). Otępienie
    w chorobie Alzheimera – zadania opiekunów w zakresie leczenia farmakologicznego. Neuropsychiatria. Przegląd kliniczny, 7(2), 58-63.
  • Pużyński, S. (2007). Choroba psychiczna – problemy z definicją oraz miejscem w diagnostyce i regulacjach prawnych. Psychiatria Polska, 41(3), 299-308.
  • Reber, A.S., Reber, E.S. (2005). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  • Sturmey, P. (2010). Diagnoza zaburzeń psychicznych u osób niepełnosprawnych intelektualnie. W: N. Bouras, G. Holt (red.), Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie. (s. 2-20). Wrocław: Edra Urban & Partner.

Netografia