Archiwa tagu: disability

Sytuacja osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Danii

1/2024, , , , , , , , , , ,

Sytuacja osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Danii

The situation of people with special educational needs in Denmark

Amelia Stajek
ORCID: 0009-0001-8414-9253
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Abstrakt:

W artykule przedstawiono problematykę sytuacji osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Danii. Tekst prezentuje takie kwestie jak, wyjaśnienie pojęcia specjalne potrzeby edukacyjne w ujęciu literatury naukowej, informacje ogólne o duńskim systemie edukacji. Autorka głównie skupia się na zjawisku edukacji specjalnej w Danii, uwzględniając zdefiniowanie edukacji włączającej w postulacie Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ, rys historyczny kształtowania się edukacji specjalnej w Królestwie Danii, formy kształcenia specjalnego i jego elementy w duńskim systemie edukacji. Ujmuje dostosowania treści kształcenia dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w duńskich placówkach oświatowych, przybliża zjawisko systemu zachęt do włączania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi do szkół ogólnodostępnych oraz przedstawia krytyczną analizę współczesnych problemów kształcenia specjalnego w duńskim systemie edukacji, na podstawie danych opartych na analizie jakościowej z wywiadów przeprowadzonych z dyrektorami i dwunastoma kierownikami Pedagogicznych Poradni Psychologicznych w 2015 roku. Tekst zawiera formy edukacji dziecka z niepełnosprawnością w duńskim systemie kształcenia specjalnego oraz jego elementy, a także dane statystyczne dotyczące tematu, oparte na zebranym materiale źródłowym.

Słowa kluczowe: edukacja, niepełnosprawność, integracja, segregacja, klasy specjalne, specjalne potrzeby

Abstract:

The article presents the issue of the situation of people with special educational needs in Denmark. The text presents such issues as, explanation of the concept of special educational needs in terms of scientific literature, general information about the Danish education system. The author mainly focuses on the phenomenon of special education in Denmark, taking into account the definition of inclusive education in the postulate of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities, the historical outline of the formation of special education in the Kingdom of Denmark, the forms of special education and its elements in the Danish education system. It captures adjustments to the content of education for students with special educational needs in Danish educational institutions, takes a closer look at the phenomenon of the incentive system for the inclusion of students with special educational needs in mainstream schools, and presents a critical analysis of contemporary problems of special education in the Danish educational system, based on data based on qualitative analysis from interviews conducted with principals and twelve heads of Pedagogical Psychological Clinics in 2015. The text includes the forms of education of a child with a disability in the Danish special education system and its elements, as well as statistical data on the topic based on the collected source material.

Key words: education, disability, integration, segregation, special classes, special needs

Propozycja cytowania:
Stajek, A. (2024). Sytuacja osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Danii. Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej, 17, 156-168.

POBIERZ PDF

Bibliografia:

  • Antonik, A. (2016). Edukacja włączająca- porównanie sytuacji w Polsce i wybranych krajach europejskich. Studia Edukacyjne, 39, 291-305. https://doi.org/10.14746/se.2016.38.17
  • Dziewulak, D. (2020). Ustroje szkolne państw członkowskich Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. https://doi.org/10.31268/d.dziewulak.2020.02
  • Egelund, N., Dyssegaard, C. B. (2019). Forty Years After Warnock: Special Needs Education and the Inclusion Process in Denmark. Conceptual and Practical Challenges. Frontiers in Education, 4. https://doi.org/10.3389/feduc.2019.00054
  • Sochacka, K. (2012). Specjalne potrzeby i specyficzne trudności. W: E. Awramiuk (red.), z problematyki kształcenia językowego (s. 179–194). T. IV. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
  • van Kessel, R., Walsh, S., Ruigrok, A. N. V., Holt, R., Yliherva, A., Kärnä, E., Moilanen, I., Hjörne, E., Johansson, S. T., Schendel, D., Pedersen, L., Jørgensen, M., Brayne, C., Baron-Cohen, S., Roman-Urrestarazu, A. (2019). Autism and the right to education in the EU: policy mapping and scoping review of Nordic countries Denmark, Finland, and Sweden. Molecular Autism, 10(1). https://doi.org/10.1186/s13229-019-0290-4
  • Zawiślak, A. (2007). Organizacja kształcenia specjalnego w duńskiej szkole podstawowej. W: Z. Gajdzica (red.), Rozwój i funkcjonowanie osób niepełnosprawnych. Konteksty edukacyjne i prawne (s. 79-93). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Netografia:

Problemy rodzin osób z niepełnosprawnością

1/2024, , , , , , , , , , ,

Problemy rodzin osób z niepełnosprawnością

Problems of families of people with disabilities

Ewelina Pałucka
ORCID: 0009-0000-6975-7739
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Abstrakt:

Niniejszy artykuł, ma na celu zachęcić czytelnika do refleksji związanej z trudną sytuacją, jaką jest pojawienie się w rodzinie osoby z niepełnosprawnością. Rodzina zmaga się z problemami o charakterze społecznym (dyskryminacja, brak akceptacji osób z niepełnosprawnością w społeczeństwie), emocjonalnym (poczucie obniżonej jakości życia, osłabienie więzi rodzinnych), materialnym (zbyt niski dochód w stosunku do potrzeb leczniczych, rehabilitacyjnych, terapeutycznych, edukacyjnych). Artykuł porusza kwestię emocji i problemów doświadczanych przez poszczególnych członków rodziny: matkę, która głównie jest obciążona opieką i wychowaniem dziecka z niepełnosprawnością; ojca, który z różnych przyczyn często jest separowany od problemów związanych z dzieckiem oraz rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością, które czuje się ignorowane, niezrozumiane oraz którego uczucia i emocje są marginalizowane. Opisana jest także relacja małżeńska/partnerska, w której ze względu na niepełnosprawność dziecka występują problemy w komunikacji, co niejednokrotnie prowadzi do separacji. Przedstawione w artykule badania mają na celu ukazanie skali problemu, który mimo upływu lat i coraz większej świadomości społecznej wciąż jest obecny.

Słowa kluczowe: niepełnosprawność, rodzina, członek rodziny, macierzyństwo, ojcostwo, rodzeństwo

Abstract:

This article aims to encourage the reader to reflect on the difficult situation of a person with a disability appearing in the family. The family struggles with social problems (discrimination, lack of acceptance of people with disabilities in society), emotional problems (sense of reduced quality of life, weakening family ties), and material problems (too low income in relation to medical, rehabilitation, therapeutic and educational needs). The article raises the issue of emotions and problems experienced by individual family members: the mother, who is mainly responsible for the care and upbringing of a disabled child; a father who, for various reasons, is often separated from problems related to the child, and a sibling of a disabled child who feels ignored, misunderstood and whose feelings and emotions are marginalized. It also describes a marital/partnership relationship in which, due to the child’s disability, there are communication problems, which often leads to separation. The research presented in the article aims to show the scale of the problem, which, despite the passage of years and increasing social awareness, is still present.

Key words: disability, family, family member, motherhood, fatherhood, siblings

Propozycja cytowania:
Pałucka, E. (2024). Problemy rodzin osób z niepełnosprawnością. Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej, 17, 198-211.

POBIERZ PDF

Bibliografia:

  • Barbaro, B., de (1997). Struktura rodziny. W: B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny (s. 45 – 55). Kraków: Collegium Medicum UJ.
  • Clarke, S. A., Davies, H., Eiser, C., Glaser, A., Jenney, M. (2005). Parental communication and childrenʼs behaviour following diagnosis of childhood leukaemia. Psycho – Oncology, 14, 274 – 281.
  • Cytowska, B. (2017). Ojcowie wobec opieki nad dziećmi z głęboką niepełnosprawnością intelektualną i ich edukacji – studium etnograficzne. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 2(36), 89 – 112. https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.5203
  • Kościelska, M. (2000). Oblicza upośledzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Michalska, A. (2012). Jakość życia dzieci i młodzieży z mózgowym porażeniem dziecięcym i niepełnosprawnością intelektualną: wybrane uwarunkowania społeczno-demograficzne. Neurologia Dziecięca, 42, 35 – 43.
  • Momot, B. (2004). Słuchać i tworzyć. W: A. Wojciechowski (red.), Terapia spotkania w Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych Zakładu Pedagogiki Specjalnej Instytutu Pedagogiki UMK. Toruń: Wydawnictwo UMK.
  • Muszala, A., Zazula, M. (red.) (2018). Problemy rodzin dzieci z zespołem Downa w Polsce – stan na przełomie 2017 i 2018 roku. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie.
  • Niedbalski, J. (2020). Macierzyństwo i ojcostwo w perspektywie podejmowania roli rodzica dziecka z niepełnosprawnością. Przegląd Socjologii Jakościowej, 16(3), 18-39.
  • Plutecka, K. (2013). Ojciec wobec osiągnięć edukacyjnych dziecka niesłyszącego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
  • Przybylak, A., Walęcka – Matyja, K. (2013). Sytuacja życiowa rodzeństwa osób z niepełnosprawnością intelektualną. W: D. Muller, A. Sobczak (red.), Rozwój i jego wspieranie w perspektywie rehabilitacji i resocjalizacji. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  • Skórczyńska, M. (2007). Przewlekła choroba dziecka w aspekcie realizacji zadań życiowych jednostki i rodziny. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Dziecko chore. Zagadnienia biopsychiczne i pedagogiczne (s. 39 – 51). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
  • Stelter, Ż. (2011). Realizacja ról rodzicielskich w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym. W: H. Liberska (red.), Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym. Możliwości i ograniczenia rozwoju (s. 67 – 94). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  • Twardowski, A. (1999). Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych. W: I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie (s. 18 – 52). Warszawa: Wydawnictwo WSiP.
  • Waligóra, E. (2014). Rola ojca w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością. W: S. Wrona, W. Walkowska (red.), Niepełnosprawność w rodzinie jako wyzwanie edukacyjne (s. 57-66). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Netografia

Onoterapia jako forma rehabilitacji psychoruchowej osób z niepełnosprawnością

1/2024, , , , ,

Onoterapia jako forma rehabilitacji psychoruchowej osób z niepełnosprawnością

Onotherapy as a form of psychomotor rehabilitation for people with disabilities

Joanna Gruba
ORCID: 0009-0005-3516-1968
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Aleksandra Czudek
ORCID: 0009-0002-5506-2105
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Abstrakt:

Terapia wykorzystująca kontakty ze zwierzętami, zwana również zooterapią lub animaloterapią stanowi znaczący element zarówno głównych działań leczniczych, jak i terapii wspomagających. Za najpopularniejszą, najłatwiej dostępną i najczęściej stosowaną formę zooterapii na świecie uważa się dogoterapię. Innymi przykładami takiej terapii są m.in. felinoterapia, hipoterapia czy też zyskująca na popularności onoterapia – czyli terapia przy udziale osłów. Badania naukowe wyraźnie dowodzą znaczącego spektrum korzyści wynikających z terapii z udziałem zwierząt. Eksperci zauważają wyraźny wpływ tych terapii na redukcję objawów zaburzeń psychicznych oraz niesprawności fizycznych. Niemniej jednak, głównym celem i najbardziej pożądanym efektem animaloterapii jest poprawa jakości życia jednostki oraz usprawnienie jej codziennego funkcjonowania. To właśnie te rezultaty stanowią centralny punkt zainteresowania naukowców i terapeutów pracujących w obszarze animaloterapii.

Słowa kluczowe: onoterapia, rehabilitacja, niepełnosprawność

Abstract:

Therapy using contact with animals, also called zootherapy or animal therapy, is a significant element of both main therapeutic activities and supporting therapies. Dog therapy is considered the most popular, most accessible and most frequently used form of zootherapy in the world. Other examples of such therapy include: felinotherapy, hippotherapy or the increasingly popular onotherapy – i.e. therapy with the participation of donkeys. Scientific research clearly demonstrates the significant range of benefits of animal-assisted therapy. Experts note a clear impact of these therapies on reducing the symptoms of mental disorders and physical disabilities. Nevertheless, the main goal and the most desired effect of animal therapy is to improve the quality of life of an individual and improve his or her daily functioning. These results are the central point of interest of scientists and therapists working in the field of animal therapy.

Key words: onotherapy, rehabilitation, disability

Propozycja cytowania:
Gruba, J., Czudek, A. (2024). Onoterapia jako forma rehabilitacji psychoruchowej osób z niepełnosprawnością. Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej, 17, 297-312.

POBIERZ PDF

Bibliografia:

  • Bednarczyk, M. (2019). Felinoterapia jako forma wsparcia włączenia społecznego i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Student niepełnosprawny. Szkice i rozprawy, 17(10), 67-75.
  • Borioni, N., Marinaro, P., Celestini, S., Del Sole, F., Magro, R., Zoppi, D., Mattei, F., Dall’ Armi, V., Mazzarella, F., Cesario, A., Bonassi, S. (2012). Effect of equestrian therapy and onotherapy in physical and psycho-social performances of adults with intellectual disability: a preliminary study of evaluation tools based on the ICF classification. Disability and rehabilitation, 34(4), 279–287. https://doi.org/10.3109/09638288.2011.605919
  • Charry-Sánchez, J. D., Pradilla, I., Talero-Gutiérrez, C. (2018). Animal-assisted therapy in adults: a systematic review. Complementary therapies in clinical practice, 32, 169–180. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2018.06.011
  • Chmiel, K., Kubińska, Z., Derewiecki, T. (2014). Terapie z udziałem zwierząt w rehabilitacji różnych form niepełnosprawności. Problemy Higieny i Epidemiologii, 95(3), 591-595.
  • Dziurka, D., Długosz, B. (2016). Sposoby użytkowania osłów. Wiadomości Zootechniczne, 54(3).
  • Franczyk, A. (2012). Dogoterapia w pracy terapeutycznej. Biuletyn Logopedyczny, 26, 52-64.
  • Gasińska, M., Krupiński, J., Należyty, M., Paszkiewicz, A., Smolak, W., Solecka, I., Strumińska, A., Ustjan, D., Woińska, M. (2007). Kanony polskiej hipoterapii. Polskie Towarzystwo Hipoterapeutyczne.
  • Girczys-Połedniok, K., Pudlo, R., Szymlak, A., Pasierb, N. (2014). Zastosowanie terapii z udziałem zwierząt w praktyce psychiatrycznej. Psychiatria, 11(3), 171-176.
  • Goleman, M., Drozd, L., Karpiński, M., Czyżowski, P. (2012). Felinoterapia jako alternatywna forma terapii z udziałem zwierząt. Medycyna Weterynaryjna, 68(12), 732-735.
  • Horoszewicz, E., Tomczak, E., Niedziółka, R. (2017). Zwierzę terapeutyczne–kot. Wiadomości Zootechniczne, 55(4).
  • Jagielski, D., Jagielska, A., Pyszora, A. (2014). Dogoterapia—historia, założenia, cele. Propozycja zastosowania w opiece paliatywnej. Med Paliat Prakt, 8(4), 163-167.
  • Karatosidi, D., Marsico, G., Tarricone, S. (2013). Modern use of donkeys. Iranian Journal of Applied Animal Science, 3(1), 13-17.
  • Karbowniczek, J., Mielczarek, J. (2016). Dogoterapia jako naturalna metoda wspomagania, leczenia i rehabilitacji dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, (4/2), 37-45.
  • Łapińska, J. (2014). Potęga kociego mruczenia. Kocie Sprawy, 134–135
  • Madajczyk, M., Wypych, M. (2020). “Domowa dogoterapia” czyli pies dla dziecka z niepełnosprawnością. Gdynia: Fundacja Dogtor, Gdyńskie Centrum Zdrowia.
  • Magiera, A., Klocek, C., Penar, W. (2018). Animaloterapia jako współczesne narzędzie poprawy zdrowia człowieka. Sztuka Leczenia, 2, 85-90.
  • Nawrocka-Rohnka, J. (2010). Dogoterapia jako metoda wspomagania rehabilitacji dziecka z zaburzeniami rozwoju. Nowiny Lekarskie, 79(4), 304-310.
  • Pakulska, J., Rutkowska-Podołowska, M., Podołowski, G. (2010). Nowoczesne formy działalności gospodarczej szansą rozwoju obszarów wiejskich. W: B. Kryk, M. Malicki (red.), Rolnictwo w kontekście zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich (s. 175-194). Szczecin: Wydawnictwo Economicus.
  • Walaszek, R., Szurmik, T., Marszałek, A., Walaszek, K., Burdacki, M. (2016). Medyczne, pedagogiczne, psychologiczne i społeczne oddziaływania hipoterapii. Medycyna Rodzinna, 2, 91-97.
  • Walentynowicz-Moryl, K. (2017). Indywidualny wywiad online–technika asynchroniczna. Relacje. Studia z nauk społecznych, (3), 55-65.

Netografia